Zaciągając kredyt hipoteczny, podejmujesz decyzję na długie lata. Jednym z istotnych wyborów jest forma spłaty – raty stałe czy raty malejące? Od tego zależy nie tylko wysokość rat kredytu, ale także całkowita kwota do spłaty. Obie opcje mają swoje mocne i słabsze strony. Która z nich sprawdzi się w Twoim przypadku? Sprawdź, jak działa każdy model i na co zwrócić uwagę przy podejmowaniu decyzji.
Jak działają raty stałe i raty malejące?
Podstawowa różnica między tymi formami spłaty wynika z proporcji między kapitałem a odsetkami w kredycie hipotecznym.
Raty stałe, określane również jako równe, utrzymują tę samą wysokość rat kredytu przez cały okres kredytowania. W praktyce oznacza to, że na początku większą część raty stanowią odsetki w kredycie hipotecznym, a kapitał spłacany jest wolniej. Z biegiem lat proporcje się zmieniają – udział odsetek maleje, a kapitał rośnie.
Raty malejące działają inaczej. Część kapitałowa jest stała, a zmniejsza się jedynie wartość odsetek, ponieważ te naliczane są od coraz mniejszej kwoty pozostałej do spłaty. Oznacza to, że pierwsze raty są wyższe niż w modelu stałym, ale z czasem maleją.
Raty stałe – zalety i wady
Wybierając ten model, masz pewność, że przez cały okres kredytowania Twoje zobowiązanie będzie niezmienne. To ułatwia planowanie domowego budżetu i eliminuje ryzyko nagłych wzrostów miesięcznych wydatków.
Zalety:
✔ Przewidywalność i stabilność – każda rata ma taką samą wysokość.
✔ Możliwość uzyskania wyższej zdolności kredytowej, ponieważ bank ocenia ją na podstawie pierwszych rat, które są niższe niż w przypadku rat malejących.
✔ Lepsze dopasowanie do osób o stałych dochodach i preferujących większą kontrolę nad wydatkami.
Wady:
❌ Większy całkowity koszt kredytu, ponieważ wolniejsze spłacanie kapitału sprawia, że przez dłuższy czas naliczane są odsetki w kredycie hipotecznym od wyższej kwoty.
❌ Na początku spłacasz głównie odsetki, co oznacza, że kapitał maleje wolniej niż przy ratach malejących.
Raty malejące – zalety i wady
Dzięki szybszej spłacie kapitału koszt kredytu hipotecznego jest niższy, co czyni ten model atrakcyjnym dla osób, które mogą pozwolić sobie na wyższe początkowe obciążenie.
Zalety:
✔ Niższe odsetki w kredycie hipotecznym w dłuższym okresie – szybciej spłacasz kapitał, więc bank nalicza mniejsze odsetki.
✔ Z czasem wysokość rat kredytu staje się coraz niższa, co może zwiększyć komfort finansowy w dalszych latach spłaty.
✔ Dobra opcja dla osób, które spodziewają się zmniejszenia dochodów w przyszłości, np. z powodu przejścia na emeryturę.
Wady:
❌ Wyższe pierwsze raty – wymagają lepszej sytuacji finansowej i większej zdolności kredytowej.
❌ Trudniej uzyskać taki kredyt – bank bierze pod uwagę najwyższą ratę w pierwszych miesiącach, co może zmniejszyć dostępną kwotę finansowania.
Który wariant bardziej się opłaca?
Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania. Jeśli zależy Ci na stabilności i wiesz, że stała wysokość rat kredytu pozwoli Ci łatwiej kontrolować wydatki, model stały może być lepszym wyborem.
Jeżeli jednak zależy Ci na mniejszych kosztach i masz wystarczającą rezerwę finansową na pokrycie wyższych rat na początku spłaty, raty malejące mogą być bardziej atrakcyjne. Warto sprawdzić symulację kredytu hipotecznego, porównać całkowitą kwotę do spłaty w obu wariantach i dostosować decyzję do własnych możliwości.
Jak obliczyć wysokość raty i sprawdzić, co bardziej się opłaca?
Najprostszy sposób to skorzystanie z kalkulatora kredytowego, który pozwala porównać różne warianty spłaty.
Dla kredytu hipotecznego na 30 lat w wysokości 300 000 zł i oprocentowaniu 7%:
– rata stała: ok. 1 995 zł miesięcznie
– rata malejąca (pierwsza rata): ok. 2 500 zł, ale ostatnia może wynosić jedynie 850 zł
Którą opcję wybrać? Samodzielnie, czy z ekspertem kredytowym?
Podjęcie tej decyzji sprowadza się do dokładnej analizy finansów. Jeśli masz stabilne dochody i chcesz zapłacić mniej za kredyt, raty malejące mogą być lepszym wyborem. Jeśli zależy Ci na niższym miesięcznym obciążeniu, raty stałe mogą być bardziej komfortowe.
Warto skonsultować się z ekspertem kredytowym, który pomoże dobrać najlepsze rozwiązanie i sprawdzić dostępne oferty. Banki stosują różne zasady przy wyliczaniu zdolności kredytowej, dlatego warto porównać propozycje z kilku instytucji.
